Czy wiesz że… – Podbój kosmosu

Ludzie z natury są odkrywcami. W latach 1418-1620 niezliczeni śmiałkowie ryzykowali życie w pogoni za nieznanym. Ten okres nazywamy „Wiekiem Odkryć”. Ludzka wewnętrzna potrzeba poznawania świata jest jednym z motorów napędowych, nieustannie pchających naprzód rozwój nie tylko cywilizacyjny, ale i technologiczny.

trasy najznamienitszych podróży z „Wieku Odkryć”

Jednym z najciekawszych miejsc, które przez większość czasu było całkowicie niedostępne dla ludzi, jest kosmos. Ludzka fascynacja wszechświatem była tak ogromna, że udało im się opracować metody badania go nawet pomimo astronomicznych odległości i braku dostępu do wyższej technologii. Początkowe próby wyjaśniania zjawisk astronomicznych – za pomocą bóstw i magii – zostały wyparte na rzecz myśli naukowej. Głębsze zrozumienie natury wszechświata pozwoliło na wykorzystanie ciał niebieskich do nawigacji czy określania czasu.

Momentem kulminacyjnym zainteresowania ludzi kosmosem można nazwać zimną wojnę, podczas której przeprowadzono najistotniejsze badania nad wszechświatem. Był to czas, w którym dwa największe mocarstwa na świecie, USA i ZSRR, walczyły o dominację w przestrzeni kosmicznej. Początkowo, Związek Radziecki prowadził w tym wyścigu: jako pierwszy umieścił sztucznego satelitę na orbicie Ziemi – Sputnika – w 1957 roku. Był to prosty satelita, którego zadaniem było zbadanie gęstości i temperatury panujących w górnych warstwach atmosfery.

replika Sputnika 1

Drugie najważniejsze wydarzenie związane z podbojem kosmosu również przypadło ZSRR. Misja „Wostok 1” z 12 kwietnia 1961r. była pierwszym udanym lotem kosmicznym człowieka, a zaszczyt ten przypadł Jurijowi Gagarinowi. W tym czasie presja ze strony Stanów Zjednoczonych była ogromna: oni z analogiczną misją spóźnili się tylko o 23 dni. Co ciekawe, radzieccy kosmiczni podróżnicy nazywani byli „kosmonautami” a amerykańscy „astronautami”.

Jurij Gagarin
rakieta Wostok 1

Natomiast największe osiągnięcie wyścigu kosmicznego – bezpieczna podróż człowieka na Księżyc i z powrotem – udało się osiągnąć tylko Amerykanom. Łącznie tylko 12 osób było na powierzchni Księżyca, z których to Neil Armstrong jako pierwszy postawił na nim stopę w 1969r.

Neil Armstrong
rakieta Saturn V

Na potrzeby tych podróży zostało opracowane wiele nowych technologii, z czego znaczna część znalazła także później zastosowanie komercyjne. Najpowszechniej znaną jest system GPS. Warto też wspomnieć o piance z pamięcią kształtu (używanej do produkcji poduszek), zawansowanych materiałach termoizolacyjnych (zarówno tych budowlanych, jak i wykorzystywanych do produkcji odzieży) oraz nowoczesnych filtrach do wody – wszystkie te wynalazki powstały dzięki podróżom kosmicznym!

Mimo że ludzie nie lądują już na Księżycu, czas podboju kosmosu wciąż nie przeminął. Wręcz przeciwnie, do wyścigu dołączyli nowi gracze z równie ambitnymi planami. Co istotne, przestrzeń kosmiczna przestała być domeną wyłącznie państw, bo zaczęły o nią konkurować i prywatne firmy. Ta obecna sytuacja może przyspieszyć postępy w odkrywaniu kosmosu – jak powszechnie wiadomo, zdrowa konkurencja na rynku zapobiega stagnacji, jaką może przynieść monopol.

Autor: Paweł Olszewski

Dla tych, którzy chcą wiedzieć więcej:

https://spinoff.nasa.gov

Linki do źródeł:

https://en.wikipedia.org/wiki/Age_of_Discovery

https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_calendar

https://en.wikipedia.org/wiki/Space_Race

https://pl.wikipedia.org/wiki/Sputnik_1

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wostok_1

https://spinoff.nasa.gov/Temperature-Regulating_Clothing_Additive_Heats_Up

https://www.chichenitza.com/mayan-calendar